Soru Sor
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Türkiye’de ulaşım büyük bir oranda doğal koşulların etkisiyle belirlenmektedir. ( sanayi bakımında ilerlemiş ülkelerde doğal koşulların ulaşım ve yerleşme üzerindeki etkisi az iken sanayileşmemiş ülkelerde bu durum belirgin bir şekilde ortaya çıkmaktadır. )
Dağların batı-doğu doğrultusunda uzanması kara ve demiryolu ulaşımının kuzey güney doğrultusunda olmasına izin vermemektedir. Karadeniz ve Akdeniz Bölgesinde dağların uzanış doğrultusuna bağlı olarak kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım güçlükle yapılmaktadır. Ege bölgesinde ise dağlar kıyıya dik uzandıkları için kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım bakımından bir zorluk yaşanmaktadır.
Türkiye’de ortalama yüksekliğin 1132 metre olması, batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti ortalamasında artışlar yaşanması ulaşım üzerinde olumsuz bir şekilde etkili olmaktadır. Yükseltiye bağlı olarak kar yağışlarının artması kış aylarında yolların kapanmasına neden olmaktadır. Önemli bir özellik de yükselti arttıkça kara ve demiryollarında yol yapım maliyet artmaktadır.
Türkiye’nin üç tarafının denizlerle çevrili olması ihracat ve ithalat yapılan limanlar ve liman ile bağlantılı yol yapımını etkilemektedir.
Çeşitli iklim olayları ulaşım üzerinde etkilidir. Örneğin yoğun kar yağışının görülmesi yoların kapanmasına neden olmaktadır. Rüzgar şiddetinin yüksek olduğu günlerde deniz ulaşımında aksamalar yaşanmaktadır. Sis ise tüm ulaşım sistemlerine olumsuz bir şekilde etkilemektedir.
(Detay) Türkiye'de de diğer tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi ulaşımı etkileyen faktörlervardır. Bunlar doğal ve beşeri faktörler olmak üzere ayrılabilir. Ülkemizde ulaşımı güçleştiren doğal faktörlerin başında yüzey şekilleri ve yükselti gelir.
Türkiye'nin ortalama 1132 m.'yi (Trakya 180 m. Anadolu 1162 m.) bulan yükseltisikara ve demiryollarının coğrafi dağılış ve uzanışlarına yön verir. Ülkemizde kuzey-de uzanan Karadeniz dağları ile güneyde uzanan Toros dağları yaklaşık 2000-2500m.'lik yükseltileri ile ülkenin kuzey ve güney kıyı kesimlerini iç kısımlara bağlayanönemli bir engeldir. Bu sıradağların aşılabilmesi gerek yol yapımı gerekse ekono-mik açıdan oldukça güçtür. Bu nedenle genellikle akarsuların açmış olduğu vadi şe-bekeleri ve geçitler kara ve demiryolu güzergahlarının yerleştiği başlıca alanlardır.Nitekim Doğu Anadolu Bölgesi'ni Erzurum-Aşkale-Bayburt-Gümüşhane üzerin-den Trabzon'a bağlayan karayolu Kop (2305 m.) ve Zigana (2010 m.) geçitleri ile, Ça-taltepe (1210 m.) geçitleri vasıtası ile sağlanır. Aynı biçimde Akdeniz Bölgesi ile İçAnadolu Bölgesi arasındaki kara ve demiryolu bağlantısı Toroslar üzerindeki birtakım geçit ve boğazlarla mümkündür. Bunlardan Gülek Boğazı(1050 m.) ilkçağlardanberi kullanılır. Silifke-Mut üzerinden Konya'ya bağlanan Sertavur Geçidi (1630 m.)Antalya-Isparta-Burdur arasındaki bağlantı ise Çubuk Boğazı(895 m.) ve Çeltikçi Beli(1225 m.) üzerinden yapılır.
Ülkemizde genellikle alçak plato ve ovaların yer aldığı bölgelerimizde ulaşım sis-temlerini çok gelişmiştir. Bu bakımdan Marmara Bölgesi oldukça gelişmiştir. EgeBölgesi'nde ise yollar doğu-batı doğrultulu grabenler içerisine yerleşmiştir. Yükseltinin büyük ölçüde arttığı ova ve platoların 1000-1200 ve 1500-1800 m.'ler arasındadeğiştiği Doğu Anadolu Bölgesi'nde de yollar doğu-batı doğrultulu ovalar, eşiklerve oluklar içerisine yerleştirilmiştir. Batı-doğu doğrultulu iki önemli yoldan biri Erzincan-Erzurum-Pasinler-Kars diğeri Malatya-Elazığ-Muş-Van karayoludur. Böl-genin iki önemli demiryolu (Sivas-Erzurum-Kars ve Malatya-Elazığ-Muş-Tatvan)bağlantısı da hemen hemen aynı güzergahı izler.
Yurdumuzun iklim özellikleri de ulaşım üzerinde önemli rol oynar.İklimin en belir-gin etkisi özellikle kış aylarında karayollarında görülen kar yağışlarına bağlı olarak buzlan-ma ve kayganlaşmadır. Bolu Dağı, Gülek Boğazı, Kızıldağ vb. kesimlerde sık sık buzlanma olaylarına rastlanır. Yurdumuzun özellikle Doğu ve Güneydoğu AnadoluBölgesi'nde kış aylarında görülen diğer olumsuz bir etken de kar yağışları dolayısıile yolların ulaşıma kapanmasıdır. Karla mücadele ekipleri tarafından anayol güzergahları açılmakla birlikte birçok kasaba hatta kentle bağlantı bazen 1-2 ay boyunca kesilebilmektedir. Yola çığ düşmesi veya Karadeniz Bölgesi'nde olduğu gibi aşırıyağışlar sonucu oluşan heyelanlar ulaşımı olumsuz yönde etkiler.
Sisler ve fırtınalar da ulaşım faaliyetlerinde büyük zorluklar çıkarırlar. Bunlardanyoğun sisler kara, deniz ve hava ulaşımını da büyük ölçüde etkiler. Sisler nedeniyle İstanbul ve Çanakkale Boğazları deniz trafiğine kapanır, uçaklar havaalanlarından kaldırılıp indirilmez, karayollarında ise yoğun sislerde trafik kazaları meydana gelir. Şiddetli fırtınalar da özellikle deniz ve havayolu ulaşımını engeller. Fırtına nedeniyle uçaklar bazı havaalanlarına iniş-kalkış yapamaz, gemiler sefere çıkartılmaz ve limanlarda bekletilir. Bu tür olaylar ise ekonomik açıdan büyük kayıplara neden olur.
Beşeri faktörlerin ulaşım üzerindeki etkisi ise olumludur. İnsanın müdahalesini kataraken iyi sonuca ulaşmak için kurduğu çeşitli bakanlık ve kuruluşlar mevcut yol koşul-larını iyileştirmek, yeni yollar yapmak için teknolojik ve bilimsel anlamda çalışmalar yapar.
Tarih: 2016-03-02 01:56:34 Kategori: Sözlük
Soru Tarat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Sorunu sor hemen cevaplansın.
Türkiyede Ulaşım Üzerinde Etkili Olan Faktörler Nedir
a) Yerşekilleri
Dağların batı-doğu doğrultusunda uzanması kara ve demiryolu ulaşımının kuzey güney doğrultusunda olmasına izin vermemektedir. Karadeniz ve Akdeniz Bölgesinde dağların uzanış doğrultusuna bağlı olarak kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım güçlükle yapılmaktadır. Ege bölgesinde ise dağlar kıyıya dik uzandıkları için kıyı ile iç kesimler arasında ulaşım bakımından bir zorluk yaşanmaktadır.
b) Yüksekliğin fazla olması
Türkiye’de ortalama yüksekliğin 1132 metre olması, batıdan doğuya doğru gidildikçe yükselti ortalamasında artışlar yaşanması ulaşım üzerinde olumsuz bir şekilde etkili olmaktadır. Yükseltiye bağlı olarak kar yağışlarının artması kış aylarında yolların kapanmasına neden olmaktadır. Önemli bir özellik de yükselti arttıkça kara ve demiryollarında yol yapım maliyet artmaktadır.
c) Denizler ve Boğazlar
Türkiye’nin üç tarafının denizlerle çevrili olması ihracat ve ithalat yapılan limanlar ve liman ile bağlantılı yol yapımını etkilemektedir.
d) İklim koşulları
Çeşitli iklim olayları ulaşım üzerinde etkilidir. Örneğin yoğun kar yağışının görülmesi yoların kapanmasına neden olmaktadır. Rüzgar şiddetinin yüksek olduğu günlerde deniz ulaşımında aksamalar yaşanmaktadır. Sis ise tüm ulaşım sistemlerine olumsuz bir şekilde etkilemektedir.
Türkiyede Ulaşımı Etkileyen Faktörler
(Detay) Türkiye'de de diğer tüm dünya ülkelerinde olduğu gibi ulaşımı etkileyen faktörlervardır. Bunlar doğal ve beşeri faktörler olmak üzere ayrılabilir. Ülkemizde ulaşımı güçleştiren doğal faktörlerin başında yüzey şekilleri ve yükselti gelir.
Türkiye'nin ortalama 1132 m.'yi (Trakya 180 m. Anadolu 1162 m.) bulan yükseltisikara ve demiryollarının coğrafi dağılış ve uzanışlarına yön verir. Ülkemizde kuzey-de uzanan Karadeniz dağları ile güneyde uzanan Toros dağları yaklaşık 2000-2500m.'lik yükseltileri ile ülkenin kuzey ve güney kıyı kesimlerini iç kısımlara bağlayanönemli bir engeldir. Bu sıradağların aşılabilmesi gerek yol yapımı gerekse ekono-mik açıdan oldukça güçtür. Bu nedenle genellikle akarsuların açmış olduğu vadi şe-bekeleri ve geçitler kara ve demiryolu güzergahlarının yerleştiği başlıca alanlardır.Nitekim Doğu Anadolu Bölgesi'ni Erzurum-Aşkale-Bayburt-Gümüşhane üzerin-den Trabzon'a bağlayan karayolu Kop (2305 m.) ve Zigana (2010 m.) geçitleri ile, Ça-taltepe (1210 m.) geçitleri vasıtası ile sağlanır. Aynı biçimde Akdeniz Bölgesi ile İçAnadolu Bölgesi arasındaki kara ve demiryolu bağlantısı Toroslar üzerindeki birtakım geçit ve boğazlarla mümkündür. Bunlardan Gülek Boğazı(1050 m.) ilkçağlardanberi kullanılır. Silifke-Mut üzerinden Konya'ya bağlanan Sertavur Geçidi (1630 m.)Antalya-Isparta-Burdur arasındaki bağlantı ise Çubuk Boğazı(895 m.) ve Çeltikçi Beli(1225 m.) üzerinden yapılır.
Ülkemizde genellikle alçak plato ve ovaların yer aldığı bölgelerimizde ulaşım sis-temlerini çok gelişmiştir. Bu bakımdan Marmara Bölgesi oldukça gelişmiştir. EgeBölgesi'nde ise yollar doğu-batı doğrultulu grabenler içerisine yerleşmiştir. Yükseltinin büyük ölçüde arttığı ova ve platoların 1000-1200 ve 1500-1800 m.'ler arasındadeğiştiği Doğu Anadolu Bölgesi'nde de yollar doğu-batı doğrultulu ovalar, eşiklerve oluklar içerisine yerleştirilmiştir. Batı-doğu doğrultulu iki önemli yoldan biri Erzincan-Erzurum-Pasinler-Kars diğeri Malatya-Elazığ-Muş-Van karayoludur. Böl-genin iki önemli demiryolu (Sivas-Erzurum-Kars ve Malatya-Elazığ-Muş-Tatvan)bağlantısı da hemen hemen aynı güzergahı izler.
Yurdumuzun iklim özellikleri de ulaşım üzerinde önemli rol oynar.İklimin en belir-gin etkisi özellikle kış aylarında karayollarında görülen kar yağışlarına bağlı olarak buzlan-ma ve kayganlaşmadır. Bolu Dağı, Gülek Boğazı, Kızıldağ vb. kesimlerde sık sık buzlanma olaylarına rastlanır. Yurdumuzun özellikle Doğu ve Güneydoğu AnadoluBölgesi'nde kış aylarında görülen diğer olumsuz bir etken de kar yağışları dolayısıile yolların ulaşıma kapanmasıdır. Karla mücadele ekipleri tarafından anayol güzergahları açılmakla birlikte birçok kasaba hatta kentle bağlantı bazen 1-2 ay boyunca kesilebilmektedir. Yola çığ düşmesi veya Karadeniz Bölgesi'nde olduğu gibi aşırıyağışlar sonucu oluşan heyelanlar ulaşımı olumsuz yönde etkiler.
Sisler ve fırtınalar da ulaşım faaliyetlerinde büyük zorluklar çıkarırlar. Bunlardanyoğun sisler kara, deniz ve hava ulaşımını da büyük ölçüde etkiler. Sisler nedeniyle İstanbul ve Çanakkale Boğazları deniz trafiğine kapanır, uçaklar havaalanlarından kaldırılıp indirilmez, karayollarında ise yoğun sislerde trafik kazaları meydana gelir. Şiddetli fırtınalar da özellikle deniz ve havayolu ulaşımını engeller. Fırtına nedeniyle uçaklar bazı havaalanlarına iniş-kalkış yapamaz, gemiler sefere çıkartılmaz ve limanlarda bekletilir. Bu tür olaylar ise ekonomik açıdan büyük kayıplara neden olur.
Beşeri faktörlerin ulaşım üzerindeki etkisi ise olumludur. İnsanın müdahalesini kataraken iyi sonuca ulaşmak için kurduğu çeşitli bakanlık ve kuruluşlar mevcut yol koşul-larını iyileştirmek, yeni yollar yapmak için teknolojik ve bilimsel anlamda çalışmalar yapar.
Tarih: 2016-03-02 01:56:34 Kategori: Sözlük
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.
Yorum Yapx